Zdrowie psychiczne człowieka, zdrowa psychika, higiena psychiczna, zdrowie psychiczne jako wartość, psychika a zdrowie

Z płytki na płytkę

Przy natręctwach często pojawiają się kompulsywne zachowania, jakieś rytuały, stałe zwyczaje. Chodzenie do sklepu co rano, by spotkać jak najwięcej kobiet w okularach, albo skakanie po płytkach chodnikowych tak, by nie stanąć na linii. Wiesz jednak, że przez to spóźnisz się do biura. Nie chcesz tego zrobić, walczysz ze sobą. Ale wynik tej batalii jest, niestety, z góry przesądzony. Postąpisz tak jak wczoraj, przedwczoraj i miesiąc temu. Bo przyniesie Ci to chociaż chwilę ulgi. Aż 99 proc. osób cierpiących na natręctwa podejmuje różne próby wyrzucenia tych myśli z głowy. Ustalają dla siebie nagrody, próbują chodzić do pracy inną drogą, zapisują się na zajęcia sportowe. Wszystko to w nadziei, że brak czasu i zmęczenie wygonią obsesję. Część z nich, 18 proc., próbuje zagłuszać swe natręctwa alkoholem. To jednak nie działa. Pojawia się efekt sprężyny: im bardziej chcesz o czymś nie myśleć, z tym większą siłą ta myśl, wypychana i ściskana jak sprężyna, powraca. Powtarzając sobie jak mantrę: „Nie widzę płytek chodnikowych, one mnie w ogóle nie obchodzą”, i tak w końcu na nie spojrzysz. I będziesz iść jeszcze wolniej niż zwykle, dużo staranniej omijając wszelkie pęknięcia. Może nawet, w efekcie takiego spychania, poczujesz chęć wypróbowania ulicy wyłożonej mniejszymi płytkami niż dotychczas? W końcu iść po niej w sposób wypromowany przez Nicholsona w filmie „Lepiej być nie może” jest znacznie trudniej. A więc, jeśli Ci się uda, będziesz miała na pewno zupełnie wyjątkowy, szczęśliwy dzień.
Zasłonić się segregatorem

U co dziewiątej osoby nerwica natręctw objawia się fobią. To lęk, związany z konkretną rzeczą czy sytuacją. Może Ty np. boisz się psów. Zupełnie bez powodu albo dlatego, że zostałaś pogryziona w dzieciństwie lub zapamiętałaś jakąś scenę z filmu. Jeżeli więc na widok nawet małego pudla skacze Ci ciśnienie i zamierasz w bezruchu, porozmawiaj o tym z psychologiem. Bywa przecież tak, że fobia zmusza Cię do pewnych zachowań, tzw. kompulsywnych, i zmienia całe Twoje życie. Idąc ulicą, zawsze wymachujesz kijem, żeby odgonić psy, które mogą się pojawić na Twojej drodze, bądź szepcesz pod nosem jakieś zaklęcie, które je odpędzi. Albo chodzisz do pracy drogą dłuższą o 20 minut, byle tylko nie mijać tego domu, przy ogrodzeniu którego biega pies.
Połowa wszystkich przypadków fobii na świecie to różne odmiany agorafobii. Większość osób, które boją się otwartej przestrzeni, po prostu unika pływania statkiem albo chodzenia w wysokie góry. Rozejrzyj się jednak dookoła. Na pewno masz w pobliżu kogoś, u kogo agorafobia zamieniła się w natręctwo. Może co rano obstawia swój komputer segregatorami po to, żeby nie siedzieć na widoku, lecz mieć ściany z każdej strony? Albo zasłania okna, nawet w środku dnia, żeby nie widzieć, że na zewnątrz jest mnóstwo przestrzeni? Amerykański psychiatra Larry Nawson uważa, że Angelina Jolie też ma agorafobię. I usiłuje schować się przed przestrzenią, pokrywając swoje ciało kolejnymi gigantycznymi tatuażami.